Interview met kampioen Marcel Bergen

Marcel Bergen werd voor de tiende keer clubkampioen.

We stelden hem enkele vragen.

Voor de 10e keer kampioen. Wat is het geheim?

Het geheim is veel schaken, dat doe je door te spelen, te studeren en oefenen op opgaves.

Zeg maar puzzeltjes oplossen. Vaak zie je dezelfde motieven terugkomen en het is fijn als je die direct kan herkennen in een eigen partij. 

Studeer je veel op het schaken en zo ja, hoe?

Sommige schakers zullen zeggen weinig maar voor de gemiddelde schaker best wel veel denk ik. Ik speel iedere maandagavond een lange partij. Een enkele keer een toernooi maar niet zo vaak omdat ik in het weekend vaak andere bezigheden heb.

Ik pak regelmatig een schaakboek om daaruit te leren met een fysiek bord op tafel maar het meest speel ik snelschaakpartijen op het internet. Misschien niet het meest leerzame maar wel heel leuk.

Persoonlijk vind ik de website lichess.org geweldig. Een gratis open source platform waar betalende leden hetzelfde krijgen als het gratis account. Dat is ook hun filosofie.

Hier kan je altijd een tegenstander van gelijke sterkte vinden , puzzels maken en oefenen. Deze site is echt ontzettend goed van beginners tot professionele schakers die er ook gebruik van maken. Ikzelf ben op 16 maart 2020 lid geworden omdat Corona het fysieke schaken toen onmogelijk maakte en ik heb na ruim 2 jaar bijna 20.000 partijen daar gespeeld. Eigenlijk dus best veel tijd aan schaken besteed.

Ben je nerveus tijdens een partij? 

Nee, niet nerveus. Toen ik vanuit de jeugd overkwam naar de senioren had ik wel zenuwen wat ik mij herinner. Maar nu niet meer. Als je zo jong bent en je ziet veel dingen voor het eerst dan kan dat zenuwen opleveren of dat je denkt als dit maar goed gaat. Volgend jaar ben ik 40 jaar lid van een schaakvereniging en dan heb je wel het nodige meegemaakt. Ik vind het ook niet erg om te verliezen. Je hebt mensen die zie je echt balen. Ik geef mijn tegenstander een hand, zeg ‘goed gespeeld’ en denk ‘volgende keer is het andersom’. Dus waarom nerveus zijn, schaken is leuk en ontspannend. Ik voel mij thuis tijdens het schaken. Ik kan ontzettend genieten tijdens een partij. Dat gaat van mooi motieven, een voorbereiding die uitkomt tot een heerlijke aanval die tot mat leidt.

Droom je weleens over het schaken?

Ik denk het wel. Maar ik heb er geen concrete herinneringen aan de volgende dag. Het zijn vaak flarden en situaties die door elkaar lopen. Dus het is niet zo dat ik partijen in mijn droom naspeel. Wel als ik op de fiets zit of een wandeling maak bijvoorbeeld dan haal je stellingen naar boven in je hoofd. Op een of andere manier is het een heel fascinerend gebeuren wat je hersenen bezig houdt. 

Wat is het gekste dat je ooit in een schaakpartij hebt meegemaakt?

Dat was een partij waar ik stond te kijken. Iemand begon zijn eigen stukken eraf te slaan in plaats die van de tegenstander. Dat is een heel apart gezicht kan ik je vertellen.

Je bent ook nog eens schaakdocent voor de jeugd en betrokken bij de Stichting Corry Vreeken, dat het schaken onder de jeugd stimuleert. Hoe kijk jij aan tegen het jeugdschaak in Nederland?

Nederland heeft een geweldige schaakcultuur. Er zijn best veel jeugdschakers maar wat je ziet is dat de meesten als ze 12-16 zijn afhaken. Behalve de echt grote talenten die doorstromen. Schaken is een sport van of jonge kinderen of over het algemeen mannen van boven de 40. Daartussen is weinig. Dat is best jammer en ik hoop dat het echt een breedtesport blijft voor de jongeren. Als het spel je te pakken krijgt is er zoveel om te leren en te spelen in de vele jeugdtoernooien die er zijn. Ik merk dat veel mensen zich minder met het verenigingsleven bezighouden dan dat vroeger was. Ik denk dus dat er een verschuiving gaat plaatsvinden van alleen verenigingen naar een combinatie van verenigingen en Internetschaak.

Wat is jouw ‘gouden tip’ voor jonge schakers?

Maak plezier. Schaken is leuk , ontspannend en helpt je denkvermogen. Maar doe het lekker op je eigen manier. Als je wilt kan je er je hele leven aan wijden maar het is veel belangrijker dat je er lol in blijft houden en als dat een partij in de week is , prima. Bedenk wel dat je dan nauwelijks vooruitgang boekt wat misschien weer zorgt dat je het minder leuk gaat vinden. Dus oefenen met bijvoorbeeld de stappenmethode die we bij de schaakvereniging gebruiken zou mijn tip zijn. En kijk op Netflix de serie Queen’s Gambit.

Een prachtig gemaakte serie die eindelijk het schaken goed weergeeft in plaats van de clichés die er zijn en niet kloppen. Ik kan nooit een aflevering afkijken, ik kreeg gewoon zin om te schaken en ging dat dan doen.

En voor de oudjes onder ons?

Eigenlijk hetzelfde. Maar als je beter wilt worden zit er niets anders op dan er tijd aan besteden. Een goed begin is dat je je eigen partij nakijkt op fouten. Wat had ik beter / anders kunnen doen en hoe zorg ik dat ik die fout die ik in de partij maakte de volgende keer niet meer maak.

Behaal je het volgende seizoen je 11e titel?

Als ik die vraag hoor dan denk ik, wat zou Martin van der Hidde, een van de andere schaakleden, hier gezegd hebben? Ik weet het, 50% kans. Je wordt het wel of je wordt het niet. Persoonlijk vind ik Arjen Kouwenhoven en Martin sterkere schakers dan dat ik ben, maar op een of andere manier weet ik ze toch vaak voor te blijven. Het zal dus wederom lastig worden maar ik heb zeker een kans.

Wat je ziet is dat punten in de externe partijen (partijen tegen schakers van andere clubs spelen) de doorslag geven. Als ik extern dus weer goed kan scoren zie ik het absoluut positief in.