Laatste zomeravond

Afgelopen maandag speelde de jeugd een snelschaaktoernooi. Stukken werden cadeau gegeven als warme broodjes. Dat soort dingen gebeurt nu eenmaal bij een beperkte bedenktijd van vijf minuten. En in de laatste ronde zelfs maar drie! Toen de rookwolken opgetrokken waren bleken Lars en Thijs gedeeld winnaar.

Bij de senioren ging het er een stuk rustiger aan toe en moest er tot half elf gewacht worden op de eerste uitslagen. Jan Spoor remiseerde met Koos Stolk. Jan probeerde Koos te verschalken met een stikmat, maar helaas voor hem werkte Koos daar niet aan mee. In de partij tussen Piet Hofstee en Marcel Bergen gingen de zware stukken snel van het bord. In een symmetrische pionnenstructuur, met iets beter gepositioneerde stukken voor Piet, leek remise onvermijdelijk. Toch leek het nog even verkeerd te gaan toen zwart een vrijpion op de a-lijn creerde. Maar de remisemarge werd niet overschreden. Alleen Martin van der Hidde wist het volle punt te scoren tegen Paul Blok. Martin had zijn loper op de a2-g8 diagonaal, en toen zijn paard op g5 kon komen werd de druk op f7 Paul fataal. Voorzitter Piet de Jong was oneven en fungeerde als toeschouwer.

Gezien de lage opkomst en de aankomende vakantieperiode heeft het bestuur in overleg met de Flat besloten dat dit de laatste speelavond van dit seizoen was. Wel wordt de senioren de gelegenheid geboden om op de vrijdagmiddag te komen schaken.

Om 15.00 uur willen we dan starten en dan spelen we ook weer het normale tempo. Er zijn dan wel andere bezoekers dus het is niet zo stil zijn als we gewend zijn. We zorgen ervoor dat er in elk geval iemand aanwezig is om in te delen. A.s. vrijdag Marcel Bergen en de 3 weken daarop Paul Blok.

Tevens is het wijkgebouw zaterdagmiddag open is vanaf 15.00 uur. Als je onderling afspreekt om een potje te schaken op zaterdag dan is dat ook mogelijk vanaf volgende week zaterdag 25 juli. Er is dan echter niemand aanwezig om in te delen.

Schaakset uit het verre India

In 2014 keek ik naar een schaaktoernooi wat ook live via YouTube te volgen was. The Sinquefield Cup. De naam is ontleend aan de geldschieter; Rex Sinquefield. Rex is een stinkend rijke Amerikaan die gelukkig grif aan de schaakwereld geeft. De 2014 editie was de tweede. En gelijk het sterkste toernooi ooit met deelnemers als Magnus Carlsen, Fabiano Caruana, Veselin Topalov, Maxime Vachier-Lagrave, Levon Aronian en Hikaru Nakamura.

Fabiona Caruana scoorde in dit veld maar liefst zeven punten uit zijn eerste zeven partijen! Een ongekende prestatie. De laatste drie partijen ging de rem er (helaas) op en professioneel kwamen er drie remises bij. Genoeg voor de  toernooiwinst met een voorsprong van liefst drie punten op de wereldkampioen Magnus Carlsen.

Commentaar werd online geleverd door grootmeesters Seirawan, Ashley en WGM Shahade.
Tijdens deze uitzendingen (welke je nog terug kunt kijken op YouTube) viel mijn oog op de stukken waarmee gespeeld werd. Ik vond ze schitterend! Ik ging vervolgens op onderzoek uit waar deze stukken verkocht werden. Het bleek dat de schaakset speciaal voor het toernooi ontworpen waren, en dat een gelimiteerde oplage te koop was bij House of Staunton.
Het prijskaartje van $1400 weerhield mij ervan deze set te kopen.....

Fabian Caruana tijdens de Sinquefield Cup 2014

Foto uschampionships.com

Jaren later kwam ik het design tegen op de site van ChessBazaar  Hier was de set een stuk betaalbaarder, zo rond de $250. En ik heb een aantal maal op het punt gestaan de set te kopen. Eén keer tot aan het virtuele winkelwagentje toe.

Hoe het ook zij, woensdag 1 juli jongstleden was het dan zover, er was een 30% kortingsactie en ditmaal drukte ik op de Buy knop. Voor zo'n bedrag uit India bestellen vond ik toch wel wat. Maar de betaling deed ik middels PayPal zodat ik ook via dat medium verzekerd was. Daarbij had ik wat onderzoek online gedaan, en kopers van ChessBazaar zijn tevreden kopers zo kon ik concluderen.

Hier zie je een filmpje van een andere maker uit India.

Het wachten kon beginnen. Met een lockdown in India, en vermeende vertraging door Covid-19, was ik positief verrast dat DHL meende op 10 juli het pakketje schaakstukken al af te kunnen leveren. Dit bleek niet te kloppen. Terwijl ik met mijn hondje langs de Waterweg sjokte kreeg ik een SMS van DHL dat mijn schaakstukken afgeleverd waren bij sigarenmagazijn Hartelust op Palet. Dit was maandag al! Vijf dagen na de bestelling.

Dus snel het pakket opgehaald en thuis uitgepakt. En de schaakstukken zijn inderdaad heel mooi. Ben ook blij dat ik de zwarte stukken niet zwart maar in de houtkleur, palissander, heb genomen. Mijn favoriete stukken zijn het paard en de loper. Het paard vanwege de details, de loper vanwege de brede inkeping. Waarom die inkeping er zit is overigens voor meerdere uitleg vatbaar. De Engelsen zagen waarschijnlijk de vouw van de mijter van een bisschop in de gleuf boven in de loper, die eigenlijk de tanden van de olifant symboliseerde.Tenslotte vindt het schaakspel in Perzië haar oorsprong.
De set wordt met een extra set dames geleverd zodat bij promotie van een pion er één extra dame op het bord gezet kan worden.
Een schitterende set voor een betaalbare prijs.

Tekst en foto's : Martin van der Hidde

Hieronder de foto's:

Weer achter het bord & De jeugdkampioen

De schaaksport is redelijk coronabestendig, het online-schaken is populairder dan ooit. Maar achter de computer is het leven toch iets anders dan tegen een persoon aan de overkant van het bord, op wiens gezicht je misschien kunt aflezen hoe goed of slecht hij/zij de kansen inschat.
Maar… we mogen weer. Met allerlei beperkingen, zoals het niet beetpakken van een geslagen stuk van je opponent.
Bij de jeugd kon de clubkampioen zodoende alsnog worden gelauwerd, Thijs had zijn naaste belagers Tijn en Arnesh op een onoverbrugbare achterstand gezet. Hij ontving de kampioensbokaal uit handen van jeugdtrainers van der Hidde en Bergen. Proficiat Thijs! We hopen dat je nog lang bij ons je kunnen zult laten zien.

Bij de senioren een nog wat voorzichtige opkomst. Het werden wel gelijk drie marathonpartijen, zoals je die tijdens het online-schaken zelden tegenkomt. De uitslagen: Marcel Bergen – Martin van der Hidde 1-0, Peter Swart – Paul Blok remise en Piet de Jong – Jan Spoor 1-0.

Foto en tekst: Peter Swart

Schaken op 6 en 13 juli

Beste leden,

Van de Secretaris: 

Na ruim drie maanden is het weer mogelijk live te schaken! De kabinetsmaatregelen laten dit weer toe. Op maandag 6 juli en 13 juli willen we het schaken in De Flat weer aanvangen. We spelen dan het normale tempo: 90 minuten + 15 seconden per zet. De interne competitie is als geëindigd beschouwd en we spelen niet om een prijs.

Ook het jeugdschaken begint dan weer: om 19.15. De senioren beginnen zoals gebruikelijk om 20.00 uur.

We moeten ons wel aan de volgende richtlijnen houden:

1. Bij binnenkomst zal door de barvrouw/barman een korte mondelinge gezondheidscheck worden gedaan, net als nu in de horeca wordt gedaan. Tevens moet je je handen reinigen; er is handzeep aanwezig. Als je gezondheidsklachten hebt: blijf thuis.
2. We spelen op anderhalve meter afstand van elkaar. De tafels in het wijkgebouw mogen derhalve niet verplaatst worden. We spelen aan dezelfde tafels als gebruikelijk maar we zitten een kwartslag gedraaid en zitten dus verder van elkaar.
3. Elke speler verplaatst alleen de eigen stukken, bij het slaan van een stuk plaats je je eigen stuk naast het stuk van de tegenstander op hetzelfde veld. De klok mag ingedrukt bij een slagzet als het stuk naast het stuk gezet is dat geslagen wordt. De tegenstander neemt zijn geslagen stuk van het bord.
4. Wellicht ten overvloede: we schudden geen handen.
5. Het is niet toegestaan om bij andere partijen te gaan kijken, zoals we gewend waren. Dit om de anderhalve meter afstand te bewaren. Als je partij afgelopen is neem je aan de bar plaats.

Op 6  en 13 juli spelen we dus in elk geval. Na deze datum zijn er meer speeldata op maandag mogelijk maar dit is afhankelijk van de opkomst.

Met vriendelijke groet,

Paul Blok

De Flatelier #5

Als in april 1993 de vijfde Flatelier op de deurmat valt, is er weer genoeg te lezen. Ik pik er één artikel uit, en wel van de hand van Peter de Bloeme. Eerst een stukje toelichting.

Toen ik ging schaken in de jaren '70 werden er 40 zetten in 1 uur en 45 minuten gespeeld meen ik mij te herinneren. Als er nog geen beslissing gevallen was, werd de partij afgebroken en op een ander tijdstip uitgespeeld. Nu had dit laatste nogal wat nadelen. Zo moest je bijvoorbeeld een week of twee na de wedstrijd nog eens naar een uithoek van de RSB om de partij uit te spelen. Soms maar een paar zetten. Ik maakte het zelfs mee dat ik een glad gewonnen stelling had. Ik belde mijn tegenstander voor de zekerheid nog eens op voor ik afreisde. Hij gaf toen alsnog telefonisch op. Bijna had ik er een uur voor in het OV moeten zitten....
Het kon ook voorkomen dat de partij niet uitgespeeld werd, maar dat sterke spelers van de bond de partijstelling arbitreerden en dan met een uitslag kwam. De verenigingen moesten daar wel voor betalen. Meer over het hoe en wat van een afgebroken partij vindt u HIER

De Garde klok, een analoge schaakklok, was zeer populair tot de intrede van de digitale klok.

Het Nederlandse bedrijf DGT is één van de grootste producenten van digitale schaakklokken.

Met de opkomst van de computer werd het analyseren van de afgebroken stelling ook anders. Een schaakprogramma kon gebruikt worden.
Dit had tot gevolg dat in 1993 de RSB besloot op haar ledenvergadering het tempo aan te passen naar 35 zetten in 1u30m en de rest van de partij in 15 minuten uit te spelen.
Peter licht in onderstaand stuk zijn bezwaren toe tegen dit besluit. Het geeft wat inzicht over het denken over een speeltempo in een tijdsgewricht wat 27 jaar achter ons ligt.

Zelf heb ik een klein aantal jaren later aan de wedstrijdleider RSB voorgesteld om dit tempo weer aan te passen naar een gehele partij in 1u45 min per persoon. In plaats van twee keer een tijdnoodfase, breng je dit terug naar één. Dat voorstel haalde het toen niet, maar werd later toch ingevoerd.
Nog later, door het gebruik van een digitale schaakklok, werd het tempo 1u30 per persoon, met een bonus van 15 seconden per zet. Dit wordt op onze vereniging en bij RSB-wedstrijden nog steeds gehanteerd.

Martin van der Hidde

Peter (rechts) en Martin als ondersteuners bij het NAVO schaakkampioenschap 2004

Regel door Peter de Bloeme

Al een beetje gewend aan de nieuwe regel voor wat betreft het aantal zetten in 90 minuten en het mogelijke vervolg van je schaakpartij?? Nou…

Laat ik eens alles op een rijtje zetten en mijn ervaring tot zover op papier noteren.

Twijfels heb ik nog steeds over de motlvatle om tot deze regelgeving te komen. Ik blijf erbij dat het voor de arbitragecommissie van de RSB een hardnekkige kwaal was dat men de afgebroken partij kon laten arbitreren en dat daar, door teveel verenigingen, misbruik van werd gemaakt.  Geen wonder dat de RSB als één van de eerste is overgestapt op de nieuwe tijdlimiet en het vervolg van de partij met 15 minuten extra tijd uit  te laten schaken. Duidelijk is dat ik nog steeds moeite heb met deze gang van zaken.

Waarom? Ik merk dat er een facet van het schaakspel totaal verwaarloosd wordt, het eindspel, met name genoemd. Een beetje slimme speler probeert in een zo vroeg mogelijk stadium voordeel te krijgen of in ieder geval het initiatief in handen te hebben, door openingen te gaan leren. Dit kan geen kwaad en komt het spel ten goede tot op zekere hoogte, want als iedereen dit doet, op zijn nivo, is er geen verschil. Zo zijn er tal van varianten te bedenken over matige openingskenner maar positioneel sterke speler, speelt op intuïtie enz.

Wat heeft dit met mijn spel te maken?

Aan het begin van een partij ga ik er vanuit dat mijn tegenstander van gelijkwaardige sterkte is. Ik moet er dus gelijk al rekening mee houden dat na 35 zetten de stand in evenwicht is. In deze 35 zetten komen altijd de opening en het middenspel aan de orde. Als ik het tref, dat de opening bekend is, dan geeft dat wat tijdwinst. Gelukkig ken het schaakspel om en nabij de 10.000 openingen en varianten wat er in de praktijk op neerkomt dat het al vlug onbekend is Dit laatste is minder, want veel tijd om een plan te bedenken heb je niet, Ik merk dat in zo'n geval de partij heel snel oppervlakkig wordt om maar zo gunstig mogelijk naar dat eindspel toe te werken tenslotte valt om 07.00 uur de vlag.

Aha het gaat niet alleen ten koste van het eindspel. maar ook van mijn opening- en middenspel. ik zal nog meer openingen moeten leren om dit op te willen vangen. Geen geringe opgave als ik nog een beetje wil presteren en dat wil ik.


Om te presteren moet er gewonnen worden, dat houdt in dat ik toch tegen beter weten in meer tijd verbruik in de opening en het middenspel dan verantwoord is, want ik ga de strijd aan, dit' geeft mij meer spelplezier dan een partij uitschuiven en de complicaties uit de weg gaan. Lekker schuiven en de stukken op het bord houden, zoals laatst tegen Wim het geval was. Beide hadden we voor de eerste 35 zetten goed gebruik gemaakt van de beschikbare tijd, maar dan krijgt zo’n partij toch een heel andere wending als de klok 45 minuten wordt doorgedraaid en je met je neus op feiten gedrukt wordt dat er voor de rest van de partij nog maar 20 - 25 minuten beschikbaar zijn. Er is geen indicatie hoeveel zetten er nog gedaan gaan worden, geen tijdsindeling dus om gemiddeld per zet 2 - 3 minuten uit te trekken, alles moet snel. Om ook dit facet goed onder de knie te krijgen moet ik thuis' naast mijn verdere uitbreiding van mijn openingsrepertoire, het snelschaken gaan beoefenen? Nee, dit gaat mij te ver en heeft weinig meer met de opzet van de schaakpartij te maken. Snelschaken is een andere tak van de schaaksport.

Ik ga geen pleidooi houden om het afbreken van een partij weer in te voeren, maar ik hoop wel dat de RSB nog een soort evaluatie zal houden na één seizoen met deze nieuwe regel te hebben geëxperimenteerd.

De enige positieve geluiden die ik heb opgevangen geven mij te denken waarom er überhaupt geschaakt wordt. ’Goh, lekker vroeg klaar vanavond“. Eigenlijk blijft het bij deze. Dit is toch niet het doel geweest van de nieuwe regel? Of omdat dit nu eenmaal is vastgesteld door de RSB blijven we zo spelen, is' de slechtste reden om het niet te veranderen. Vanuit mijn standpunt zeg ik; helaas hebben we er zelf voor gekozen op de RSB-vergadering.

Het wereldrecord op de 100 meter sprint kan ook niet verbeterd blijven worden, er is een grens en deze is bij het schaken te ver doorgevoerd ten koste van...., het schaakspel.

De Flatelier #4

We schrijven februari 1993 en Flatelier #4 ligt op de deurmat. Waren de eerste drie delen nog met een kale omslag, nu verschijnt de Flatelier met haar bekende voorkant welke zij de rest van de nummers zal behouden.

Het is Izaäc Keijzer die met deze suggestie kwam. Izaäc was vanaf 1947 lid van onze schaakvereniging. Hij is in 2011 gestorven maar was het grootste deel van zijn leven lid van onze vereniging, ik vermoed dat hij de 60 jaar wel volgemaakt heeft. Mogelijk kan de secretaris hier uitsluitsel over geven.

In ieder geval zien we een Garde klok, een schaakbord en twee koningen, waarvan de zwarte gevallen is.

Het blad wint ook aan volume, er komen meer bijdragen van leden in. Het blad wordt nu ook bij huis- en tandartsen op de leestafel gelegd en is ook online op verschillende BBSen te downloaden.

Ook lezen we dat Maassluis voor het eerst sinds mensenheugenis aan de bekercompetitie van de RSB meedoet. Helaas was dat van korte duur aangezien er met 3-1 verloren werd van CSV.

De wedstrijdverslagen van de externe competitie nemen het grootste deel van het blad in beslag, en daar vinden we ook hoe langer hoe meer partijen in terug.

Als ik deze doorblader valt mijn oog op een diagram uit de partij JP Kerkmans tegen Hans Hendriks, onze toenmalige penningmeester.

Hans speelde in bovenstaande stelling Pe8 (om het mat op g7 te dekken) en wit speelde Th3? wat de dame verliest en Hans haalt op gelukkige wijze de winst binnen. Maar er zit veel meer in deze stelling. De stelling schreeuwt om f6!! na Pe8. Er dreigt mat door Dh7 en Txg7. Zwart kan g6 proberen maar loopt na Txg6 hastikke mat.

Je kunt je voorstellen dat Hans vreselijk gezwijnd heeft in deze partij, maar dat is niet zo.

In plaats van Pe8 om het mat op g7 te voorkomen kan hij gewoon de toren nemen op g3. Zie volgend diagram. Als wit terugslaat neemt zwart de dame op h6. 

 

In de interne staat Arjen Kouwenhoven met 10 uit 10 ! bovenaan. Gevolgd door Gerlof Puppels, Marcel Bergen, Peter de Bloeme en Marc Janssen. De verenging telt op dat ogenblik 26 leden die meespelen in de interne competitie.

De Flatelier #3

In december '92 verscheen de derde Flatelier. Naast wedstrijdverslagen, notulen bestuursvergadering ea staan er twee interessante artikelen tussen. Ik zal hieronder het artikel over de schaaksimultaan uit 1970 integraal overtikken. Het artikel is van de hand van Peter de Bloeme en de partij van Aad Doelman, enige jaren geleden gestorven, een schaker tot het einde. Wat wel leuk is, is dat het bijna exact 50 jaren geleden gespeeld is. Het andere artikel is van mijn hand en gaat over het schaken via een BBS. Hiervan de foto's voor mensen die het willen lezen. De eerste stappen naar een digitaal online tijdperk......

En de cliffhanger van de vorige Flatelier waar Maassluis "straf" kreeg van de wedstrijdleider RSB:  De twee punten welke in mindering gebracht waren van het eerste team, zijn kwijt gescholden.

Terugblik

Al bladerend door het materiaal, wat als een soort erfenis van secretaris tot secretaris overgedragen wordt, kom ik enige correspondentie tegen van der schaakverenigng met Dr. Max Euwe, ter gelegenheid van het 15-jarig jubileum van de schaakvereniging. Het is een antwoord op een uitnodiging voor het geven van een simultaan-seance, daterend 3 december 1945, met een lijstje condities welke door een comite van de KNSB is vastgesteld, luidend: honorarium f50,- reis- en verblijfkosten en maximaal aantal borden, 30 stuks.

Er wordt een datum vastgesteld, 20 februari 1946 en naar verschillende adressen worden uitnodigingen gestuud waaronder het gemeentebestuur van Maassluis en schaakclub V.T.L. uit Leiderdorp.

Menig jaartjes later, 34 welteverstaan, wordt dr Max Euwe weer uitgenodigd tesamen met Lilienthal voor een simultaan-seance. Over deze laatste simultaanervaring wordt na afloop van de schaakavond aan de bar nog regelmatig teruggedacht door de mensen die dit hebben meegemaakt. 

[MvdH: ik was zelf aanwezig en speelde tegen Andor Lilienthal die dag. Kansloos verloren...]

Ik vind het wel jammer dat niet alle correspondentie en notulen bewaard zijn gebleven. Zo begint de correspondentie in het jaar 1931 en loopt tot 1947, waarna het in 1980 weer verder gaat. Evenzo de notulen die aanvangen in 1940 en gaan tot 1956. De draad wordt dan weer opgepakt in 1972 tot heden.

Zo kan het gebeuren dat er een lid van de vereniging wat kopij aanreikt waar je wat meer van wilt weten, maar helaas het jaartal is niet bewaard gebleven. 

De happening vond plaats in de kantine van de touwfabriek in Maassluis in 1970. Ook toen werd er een simultaan-seance met dr. Max Euwe gehouden.

Gelukkig voor ons zijn er altijd mensen die van hun hobby alles bewaren. Lees verder en kijk wat er aan de ene bord gebeurde van Aad Doelman tegen Max Euwe in 1970.

Klik op onderstaande regel:

Partij Max Euwe - Aad Doelman